Baker & Confectioner बेकर & कन्फेक्शनर

 Baker & Confectioner 

बेकर & कन्फेक्शनर

"बेकर आणि कन्फेक्शनर" ट्रेडच्या एक वर्षाच्या कालावधीत, उमेदवाराला नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्य यावर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त, आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी उमेदवाराला प्रोजेक्ट वर्क, अभ्यासेतर उपक्रम आणि नोकरीवर प्रशिक्षण देण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:

प्रशिक्षण कालावधी दरम्यान प्रशिक्षणार्थी प्राथमिक प्रथमोपचार, अग्निशमन, पर्यावरण नियमन आणि घर सांभाळणे इत्यादींबद्दल शिकतो. प्रशिक्षणार्थी व्यापार साधने, स्वयंपाकघर उपकरणे आणि स्वयंपाकघरातील ऑपरेशन प्रक्रिया ओळखतो. वैयक्तिक स्वच्छतेचे महत्त्व, बेकरीच्या भांड्यांची स्वच्छता, अन्न हाताळणी आणि स्वच्छता संरक्षणात्मक कपड्यांचे महत्त्व त्याला माहिती आहे. तो बेकरी उपकरणे आणि इतर हाताची साधने सुरक्षित हाताळण्याचा सराव करतो. बेकरीमध्ये वापरले जाणारे मुलभूत साहित्य, मसाले यांची ओळख तो करतो. प्रशिक्षणार्थी विविध प्रकारचे ब्रेड आणि केक बनवण्याचा सराव करतात. प्रशिक्षणार्थी विविध प्रकारचे केक, आइसिंग, रोल आणि पेस्ट्री तयार करायला शिकतो. विविध बिस्किटे आणि बेकिंग बिस्किटे, मिठाई आणि विविध भारतीय मिठाई तयार करा. संस्थेत सराव करणे शक्य नसलेल्या उपक्रमांबद्दल प्रशिक्षणार्थींना सादरीकरणाद्वारे देखील ते दाखवले जाते. प्रशिक्षणार्थी अभ्यासक्रमाच्या शेवटी विविध हॉटेल इंडस्ट्रीज, बेकरी आणि कन्फेक्शनरीजमध्ये चार आठवड्यांचे नोकरीवर प्रशिक्षण घेतात ज्यामुळे त्यांना औद्योगिक वातावरणाशी अधिक व्यावहारिक संपर्क मिळतो.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/श्रम बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रमांची श्रेणी देते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) हे व्यावसायिक प्रशिक्षण बळकट करण्यासाठी DGT चे दोन पायनियर कार्यक्रम आहेत.

सीटीएस अंतर्गत ‘बेकर अँड कन्फेक्शनर’ ट्रेड हा आयटीआयच्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केल्या जाणार्‍या लोकप्रिय अभ्यासक्रमांपैकी एक आहे. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्रात (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्र (रोजगार कौशल्य) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

उमेदवारांनी मोठ्या प्रमाणावर हे दाखवणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 पॅरामीटर्स/कागदपत्रे वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेचे नियोजन आणि आयोजन करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा;

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्ये करा;

 नोकरी करत असताना व्यावसायिक कौशल्य, ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये वापरा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित पॅरामीटर्सचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 बेकर/ कन्फेक्शनर म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि वरिष्ठ बेकर/ कन्फेक्शनर, पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या पातळीवर जाऊ शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) मिळवून देणार्‍या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 ITIs मध्ये प्रशिक्षक होण्यासाठी व्यापारात क्राफ्ट्स इन्स्ट्रक्टर ट्रेनिंग स्कीम (CITS) मध्ये सामील होऊ शकतात.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.