Laboratory Assistant (Chemical Plant) लॅब्रॉटरी असिस्टंट (केमिकल प्लांट)

 Laboratory Assistant (Chemical Plant) 

लॅब्रॉटरी असिस्टंट (केमिकल प्लांट)

लॅब्रॉटरी असिस्टंट (केमिकल प्लांट) ट्रेडच्या दोन वर्षांच्या कालावधीत उमेदवाराला व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित रोजगारक्षमता कौशल्य यावर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी उमेदवाराला प्रकल्प कार्य आणि अभ्यासेतर उपक्रम हाती घेण्याची जबाबदारी देण्यात आली आहे. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:-

पहिले वर्ष: या वर्षात प्रशिक्षणार्थी सुरक्षितता आणि पर्यावरण, अग्निशामक यंत्रे आणि PPE चा वापर शिकतो आणि MSDS चा सुरुवातीला अभ्यास करतो. त्याला सामान्य रासायनिक अभिकर्मकांची ओळख आणि विविध प्रकारचे द्रावण तयार करण्याची कल्पना येते. विविध प्रकारच्या टायट्रेशनद्वारे अज्ञात रासायनिक अभिकर्मकांची ताकद निश्चित करा. सामग्रीच्या भिन्न भौतिक मापदंडांचे मूल्य निश्चित करा. सामग्रीच्या भौतिक गुणधर्मांशी संबंधित विविध कायद्यांची पडताळणी करा. प्रशिक्षणार्थी ग्रेविमेट्रिक अंदाजानुसार धातू आणि नॉन-मेटलचे परिमाणात्मक विश्लेषण करण्यास सक्षम असेल. गुणात्मक विश्लेषणाद्वारे अजैविक पदार्थ शोधणे. ऑपरेट दबाव, तापमान. आणि रेकॉर्डिंग साधने.

दुसरे वर्ष: या वर्षात प्रशिक्षणार्थी विविध सेंद्रिय संयुगे तयार करू शकतील आणि त्यांचे गुणधर्म निश्चित करू शकतील. विविध अजैविक संयुगे तयार करा आणि त्यांचे गुणधर्म निश्चित करा. विविध अज्ञात सेंद्रिय संयुगे आणि त्यांचे गुणधर्म ओळखा. सांडपाणी व्यवस्थापनाच्या संदर्भात विविध सेंद्रिय संयुगे मोजा. प्रशिक्षणार्थी धातू, मिश्र धातु, सेंद्रिय आणि अजैविक पदार्थांचे परिमाणात्मक विश्लेषण करेल. खतामध्ये इंधन वायू, साखर, तेल, चरबी, साबण आणि नायट्रोजनचे विश्लेषण करा. रासायनिक वनस्पती आणि प्रयोगशाळेत वापरलेली विविध मोजमाप यंत्रे चालवा. कोळशाचे अंदाजे विश्लेषण करा आणि वेगवेगळ्या इंधनांचे उष्मांक मूल्य निर्धारित करा. अन्न, फार्मास्युटिकल आणि इतर संबंधित प्रयोगशाळांमध्ये तयार केलेल्या उत्पादनांमध्ये सूक्ष्म-जीव शोधा.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/ कामगार बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रमांची श्रेणी देते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) हे व्यावसायिक प्रशिक्षण मजबूत करण्यासाठी DGT चे दोन पायनियर कार्यक्रम आहेत.

सीटीएस अंतर्गत प्रयोगशाळा सहाय्यक (केमिकल प्लांट) ट्रेड हा आयटीआयच्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केला जाणारा एक लोकप्रिय अभ्यासक्रम आहे. अभ्यासक्रम दोन वर्षांचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्र (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्र (रोजगार कौशल्य) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये आणि ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

उमेदवारांना हे दाखविणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 तांत्रिक मापदंड/दस्तऐवज वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेचे नियोजन आणि आयोजन करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा;

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्य करा;

 नोकरी आणि दुरुस्ती आणि देखभालीचे काम करताना व्यावसायिक ज्ञान, मुख्य कौशल्ये आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये लागू करा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित टॅब्युलेशन शीटमधील तांत्रिक बाबींचे दस्तऐवजीकरण करा.



२.२ प्रगती पथ:

 तंत्रज्ञ म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि वरिष्ठ तंत्रज्ञ, पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या पातळीवर जाऊ शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 लॅटरल एंट्रीद्वारे अभियांत्रिकीच्या अधिसूचित शाखांमध्ये डिप्लोमा कोर्समध्ये प्रवेश घेऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) कडे नेणाऱ्या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 ITIs मध्ये प्रशिक्षक होण्यासाठी व्यापारात क्राफ्ट्स इन्स्ट्रक्टर ट्रेनिंग स्कीम (CITS) मध्ये सामील होऊ शकतात.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.